กลางหุบเขาที่เงียบสงบในบ้านไล่โว่ จังหวัดกาญจนบุรี มีครูคนหนึ่งที่เลือกอยู่เพื่อเด็กๆ ชายขอบ เขาคือ ครูไพรวัลย์ ยาปัญ ครูที่เชื่อว่า “ถ้าเด็กอยากเรียน เขาต้องได้เรียน”

จุดเริ่มต้น “ขายข้ามเขาออนไลน์”

เรื่องราวเริ่มจากลูกศิษย์ของครูไพรวัลย์ที่ได้ไปเรียนต่อ และพบว่าตัวเองมีฝีมือด้านศิลปะ ครูไพรวัลย์เลยลองนำผลงานของลูกศิษย์โพสต์ลง Facebook แต่กลับมีคนสนใจขอซื้อ สิ่งเล็กๆ นี้กลายเป็นจุดเริ่มต้นของกิจกรรม “ขายข้ามเขาออนไลน์”

เมื่อผลงานของเด็กๆ เริ่มเป็นที่รู้จักและมีคนสนใจมากขึ้น ทำให้ทั้งครูและลูกศิษย์เริ่มคิดเรื่องการขยายผล เด็กๆ รุ่นพี่ก็กลับมาสอนรุ่นน้อง บางคนช่วยกันออกแบบปฏิทิน วาดภาพ ระบายสี ก่อนนำไปขาย รายได้ทุกบาททุกสตางค์ถูกใช้เป็นทุนการศึกษา ตั้งแต่ค่าเทอม ไปจนถึงค่าใช้จ่ายในหอพัก

จากห้องเรียนสู่ชุมชน

กิจกรรมขายข้ามเขาออนไลน์ ไม่ได้จำกัดเพียงผลงานศิลปะ แต่ยังต่อยอดไปถึงผลิตผลทางการเกษตรของชุมชน ครูไพรวัลย์ฝึกให้เด็กๆ เรียนรู้ทักษะการวางแผน ขาย และจัดการเงิน ส่วนผู้ปกครองก็เข้ามามีส่วนร่วม ทำให้โรงเรียนและชุมชนเติบโตไปพร้อมกัน

ความตั้งใจที่ไม่เปลี่ยน

ไม่เพียงรายได้ที่เข้ามาช่วยต่อทุนการศึกษา แต่กิจกรรมนี้ยังส่งผลต่อสิ่งที่สำคัญยิ่งกว่า คือ สร้างภาพฝัน และเปลี่ยนความรู้สึกของเด็กๆ จากที่เคยไม่อยากเรียนต่อในตอนแรก แต่หลังจากที่พวกเขาได้ลงมือทำและเริ่มมองเห็นเส้นทางของตัวเอง เมื่อครูไพรวัลย์ถามเด็กๆ อีกครั้งว่า “อยากเป็นอะไร” คำตอบเรียบง่าย เช่น “ครู หมอ ทหาร ตำรวจ” แสดงให้เห็นว่าเด็กๆ เริ่มมีความฝัน

เมื่อผู้ปกครองบอกว่า “ไม่มีเงินส่งลูกเรียน” ครูไพรวัลย์ตอบว่า “เดี๋ยวผมส่งเอง” รุ่นแรกมี 16 คน และเขาก็ช่วยค่าใช้จ่ายทั้งหมด แม้จะไม่ง่าย แต่ก็ทำให้รุ่นต่อ ๆ มามีโอกาสเรียนต่อ

ครูที่เคยเกือบไม่ได้เรียน

ความทุ่มเทเพื่อลูกศิษย์ มีแรงผลักดันมาจากชีวิตของครูไพรวัลย์เอง หลังจบ ป.6 เขาเคยคิดว่าต้องหยุดเรียนเพื่อเลี้ยงวัวควาย เพราะครอบครัวไม่มีเงินส่งเรียนต่อ จนเพื่อนชวนไปโรงเรียนขยายโอกาส ครูบอกแม่ว่าอยากเรียนต่อ แม้บ้านไม่มีเงิน แต่แม่ก็ยอมขาย ควายหนึ่งตัว เพื่อให้ลูกได้เรียน

ประสบการณ์นี้ฝังลึกในใจครูไพรวัลย์ และทำให้เขาสัญญากับตัวเองว่า “ลูกศิษย์ของเขา จะไม่ต้องเจอทางตันแบบเดียวกัน”

รางวัลที่สะท้อนความหมายของคำว่า “ครู”

ความมุ่งมั่นและการทำงานต่อเนื่องเพื่อเด็ก ๆ และชุมชน นำพาครูไพรวัลย์ไปสู่ รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหาจักรี ปี พ.ศ. 2568 รางวัลที่ยกย่องครูผู้สร้างการเปลี่ยนแปลงแก่ศิษย์

แสงเล็ก ๆ ที่ยังคงส่องต่อไป

ทุกครั้งที่ลูกศิษย์เรียนจบ ก้าวสู่มหาวิทยาลัย หรือได้รับสัญชาติไทยหลังจบการศึกษา ครูไพรวัลย์ยิ้มด้วยความภูมิใจ นั่นคือคำตอบชัดเจนว่าการศึกษาสามารถเปลี่ยนชีวิตได้จริง

 “จากควายหนึ่งตัวที่แม่ยอมแลกเพื่อให้ลูกได้เรียน วันนี้ครูไพรวัลย์ได้สานต่อความตั้งใจนั้น ด้วยการเปิดโอกาสให้ศิษย์ทุกคนได้เดินตามฝันของตัวเอง”

หมายเหตุ : เรียบเรียงโดย เยาวเรศน์ ชินภักดี Content Creator