วรรณคดีไทย ไม่ได้เป็นเพียงงานเขียนที่ให้ความจรรโลงใจกับผู้อ่านเท่านั้น แต่ยังสะท้อนค่านิยม ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และความเชื่อในอดีต การศึกษาวรรณคดียังช่วยฝึกทักษะการคิดและตีความสถานการณ์ต่าง ๆ ที่ช่วยให้เราเห็นโลกในมุมมองที่หลากหลายมากขึ้น 

ความหมายของวรรณคดี

วรรณคดี หมายถึง งานเขียนที่ได้รับการยกย่องว่ามีคุณค่า โดยเกิดจากการผสมกันระหว่าง “วรรณ” หมายถึง สิ่งที่เป็นตัวหนังสือ และ “คดี” หมายถึง เรื่องราว   

ประเภทวรรณคดี

วรรณคดีสามารถแบ่งได้ 5 ประเภท ตามเนื้อหาและจุดประสงค์ ได้แก่ กวีนิพนธ์ ละครไทย ละครพูด นิทาน และอธิบาย 

✏️กวีนิพนธ์ 

กวีนิพนธ์ คือ งานเขียนที่ใช้ภาษาสวยงาม ประณีต มักมีรูปแบบบังคับโดยเฉพาะ ไม่ว่าจะเป็นการบังคับสัมผัส เสียงวรรณยุกต์ หรือจังหวะ ยกตัวอย่าง โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน ร่าย  

🟢ตัวอย่างกวีนิพนธ์สำคัญของไทย เช่น ลิลิตโองการแช่งน้ำ, ลิลิตพระลอ, กาพย์มหาชาติ

✏️บทละคร 

บทละคร คือ งานเขียนหรือบทประพันธ์ที่แต่งขึ้นสำหรับใช้แสดง  

🟢ตัวอย่างบทละครสำคัญของไทย เช่น บทละครเรื่องอิเหนา, บทละครเรื่องรามเกียรติ์, บทละครเรื่องสังข์ทอง 

✏️บทละครพูด 

ละครพูด คือ บทประพันธ์ที่มีการตอบโต้กันด้วยน้ำเสียงและท่าทาง แทนการขับร้องหรือร่ายรำ ได้รับอิทธิพลมาจากการแสดงในประเทศตะวันตก 

🟢ตัวอย่างบทละครพูดที่สำคัญของไทย เช่น บทละครเห็นแก่ลูก, (บทละครพูดพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว) บทละครหัวใจนักรบ 

✏️นิทาน 

นิทาน คือ เรื่องเล่าแบบมุขปาฐะหรือเรื่องราวที่เล่าต่อมากันแบบปากต่อปาก มักแต่งขึ้นเพื่อสอนใจ หรือให้ข้อคิดบางอย่าง 

🟢ตัวอย่างนิทานที่สำคัญของไทย เช่น นิทานเรื่องพระอภัยมณี, นิทานเรื่องสังข์ทองม นิทานเรื่องปลาบู่ทอง

✏️ความเรียงอธิบาย 

ความเรียงอธิบาย คือ งานเขียนที่มุ่งเน้นการอธิบาย ให้รายละเอียด ใช้ภาษางดงามสละสลวย 

🟢ตัวอย่างความเรียงอธิบาย เช่น บทพระราชนิพนธ์เรื่องพระราชพิธีสิบสองเดือน, สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน)

หลังจากที่ได้วอร์มอัปกับความรู้พื้นฐานวรรณคดีกันไปแล้ว มาเจาะลึกการวิเคราะห์วรรณคดีเพื่อให้เข้าใจมากขึ้น ที่รายการ ห้องเรียน On Air ทาง Website: www.ALTV.tv/ClassRoom